Wettelijke eisen
- De gastouder is minimaal 18 jaar
- De gastouder moet in het bezit zijn van een bewijs van voldoende opleiding: een diploma MBO-2 Helpende (Zorg en) Welzijn, of een ervaringscertificaat MBO-2 Helpende (Zorg en) Welzijn, of een diploma dat vermeld is op de diplomalijst (kindgerichte of zorggerichte opleidingen). Zie de website van Rijksoverheid ‘Download diplomalijst gastouders’.
- De gastouder dient bij een eerste inschrijving als gastouder een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) af te geven, niet ouder dan 2 maanden. Meestal is de opvang bij de gastouder thuis. In dat geval moeten ook de partner en huisgenoten boven de 18 jaar een Verklaring Omtrent Gedrag bezitten. De bemiddelingsmedewerker draagt zorg voor een online aanvraag van de VOG via Justis, waarna de gastouder deze aanvraag online kan bevestigen. Alle betrokken personen vanaf 18 jaar dienen voor aanvang van de gastouderopvang in het Personenregister Kinderopvang van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) geregistreerd te staan. Indien de gastouder al geregistreerd is, moet de gastouder en alle 18+ inwonenden nog gekoppeld worden aan het bureau. Dit wordt gedaan door het gastouderbureau.
- De gastouder dient in het bezit te zijn van een geldig ID-bewijs of paspoort;
- Een gastouder dient te beschikken over een geregistreerd en geldig EHBO-certificaat gericht op kinderen. De volgende certificaten voldoen: Certificaat Eerste Hulp aan Kinderen van het Oranje Kruis/Rode Kruis. Jaarlijks, wettelijk tweejaarlijks, zal herhaling van de geleerde aspecten plaats moeten vinden.
- De gastouder is geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK). Het gastouderbureau helpt bij deze registratie indien gewenst.
Aanvullende wettelijke eisen:
- De gastouder spreekt Nederlands tijdens de opvang
- De gastouder is in staat professioneel te handelen en is lichamelijk en geestelijk gezond;
- De gastouder heeft geen kinderen die (tijdelijk) onder toezicht staan;
- De gastouder is niet (tijdelijk) ontheven of ontzet uit het ouderlijk gezag;
- De gastouder respecteert en staat open voor andere gewoontes, culturen, levenswijzen en opvoedingsideeën, respecteert privacygevoelige gegevens en speelt niet ongevraagd, buiten de wettelijke kaders, informatie door aan derden;
- Alvorens de opvang gaat starten, heeft de bemiddelingsmedewerker in verband met de kwaliteitsbewaking zich op de hoogste gesteld van de speel-en slaapruimte door middel van een rondgang door de woning van de opvanglocatie, de zogenoemde Risico-Inventarisatie Gezondheid en Veiligheid (RIVG). Indien nodig wordt er een actieplan opgesteld. De vraagouders zien deze RIVG in en zetten hun handtekening daarvoor. Vervolgens wordt er jaarlijks door de bemiddelingsmedewerker samen met de gastouder een Risico-Inventarisatie Veiligheid en Gezondheid ingevuld en eventueel een actieplan opgesteld.
Enkele onderdelen uit deze RIVG zijn:
- De gastouder heeft beschikbare speel- en slaapruimte en buitenspeelmogelijkheden voor het kind, dit wordt beoordeeld in relatie tot het aantal en de leeftijd van de op te vangen kinderen. Tevens is er voor kinderen jonger dan anderhalf jaar, een aparte slaapruimte.
- De gastouder zorgt in de opvangwoning voor voldoende en goed functionerende rookmelders;
- De gastouder zorgt ervoor dat de woning waarin de kinderen opgevangen worden altijd rookvrij is.
- De gastouder is goed telefonisch bereikbaar
- Het gastouderbureau werkt met de Meldcode met afwegingskader: Protocol Kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag in de kinderopvang. Dit wordt besproken tijdens het intakegesprek met een belangstellende gastouder. Dit wordt regelmatig tijdens een deskundig bevorderende bijeenkomst onder de aandacht gebracht.
- De gastouder heeft kennisgenomen van het Pedagogisch Beleidsplan van Gastouderbureau Plato en is in staat pedagogische verantwoordelijkheid te nemen ten aanzien van de gastouderkinderen. De gastouder is in staat dit bespreekbaar te maken met de vraagouders en kan eventueel advies vragen bij de bemiddelingsmedewerker.
Nadat de gastouder als bekwaam wordt beoordeeld door het gastouderbureau en alle benodigde bewijsstukken zijn door de gastouder aangeleverd, verzorgt de bemiddelingsmedewerker de aanmelding van deze gastouder bij het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) via de gemeente waar de gastouder woont. Sommige gemeente berekenen hiervoor kosten (leges) die voor rekening komen van deze aanstaande gastouder. In geval van opvang bij de vraagouders zijn de kosten voor de vraagouder.
Deskundigheidsbevordering gastouders
De kwaliteit en deskundigheid van gastouders is de belangrijkste garantie voor goede opvang van kinderen. Het gastouderbureau organiseert twee werkoverleggen per jaar, bedoeld voor alle actieve gastouders en daarnaast organiseert zij thema-avonden voor gastouders. Tijdens deze overleggen is aandacht voor het pedagogisch handelen, veiligheid, hygiëne en signaleren kindermishandeling, communicatie met vraagouders, en andere mogelijk interessante zaken. Tevens is er gelegenheid om ervaringen te delen. Deze werkoverleggen stimuleren het onderlinge contact tussen gastouders en hebben een leereffect.